XIII. LÀM QUEN VỚI KỸ THUẬT PHÂN TÍCH

Chúng ta ai cũng mang trong mình những mong muốn, hớn hơn thì là ước mơ. Để đạt được những điều đó ít nhiều đều cần dùng đến tiền. Đôi khi với những ước mơ lớn thì số tiền ta cần đến cũng sẽ tỷ lệ thuận. Nếu có thể sống đủ lâu trên cuộc đời này thì ta chỉ cần làm tốt một công việc bất kỳ để có đủ số tiền mà ta cần. Nhưng không, ta phải kiếm được số tiền đó đủ nhanh trong một khoảng thời gian như trước khi có con, trước khi bố mẹ già…và sự lựa chọn bắt đầu.

Trong lịch sử hơn hai trăm năm qua người ta có thống kê và thấy được rằng có bốn lĩnh vực có thể kiếm được nhiều tiền hơn cả. Lần lượt là: Bán hàng, kinh doanh, BĐS, chứng khoán.

Khi bước chân vào lĩnh vực đầu tư là chúng ta bắt đầu một hành trình đầy vận hội tốt đẹp nhưng cũng đầy sóng gió dữ dội. Để vượt qua được ta cần cho mình chiếc la bàn là những tri thức đầu tư đúng đắn và then chốt nhất. Cùng với đó là ý chí không ngừng rèn luyện những phẩm chất, kỹ năng cần thiết. Cuốn sách nhỏ bé này sẽ giới thiệu đến bạn những khái niệm, đúc kết mang tính phổ quát. Đây là những chắt chiu đủ dùng cho mình, nay tôi xin trao đi như lời tri ân tới cuộc đời. Không dám huyễn hoặc rằng nó sẽ giúp ai đó trở thành chuyên gia ngay trong chớp mắt, nhưng sẽ là hệ thống nền tảng vững vàng thiết yếu. Từ đó bạn có thể ngày càng khám phá ra công thức thành công cho mình trong lĩnh vực đầu tư. Hãy đọc cuốn sách này nhiều hơn bẩy lần liên tục trong một năm đầu, vì mỗi từ khóa là một chìa khóa cho người chí thành. 

“Mọi thứ có rõ ràng thì mới dễ dàng”

Tiền bạc có vai trò vô cùng quan trọng trong cuộc sống. Là vấn đề khiến mọi người phải dành nhiều thời gian, công sức nhất trong cả cuộc đời. Nhưng thực tế là đa phần chúng ta không được dạy về quy luật của tiền bạc. Đây là một nghịch lý.

Bạn đã thấy ai chơi môn thể thao chuyên nghiệp nào có thể xuất sắc trong khi anh ta còn không biết rõ luật chơi chưa? Chỉ khi hiểu luật bạn mới có quyền biến hóa và tránh được những sai lầm nghiêm trọng một cách có chủ đích.

Năm quy luật về tiền bạc sẽ giúp bạn bừng tỉnh:
1. Muốn kiếm nhiều tiền hơn phải bắt đầu từ việc tiết kiệm.
Hãy trả tiền cho mình đầu tiên cho dù ít đi chăng nữa. Ban đầu có thể là 10%, 20%...trên tổng thu nhập kiếm được. Sau đó sử dụng kỹ năng xoay sở khôn ngoan của bạn để cố gắng chi tiêu đủ bằng phần tiền còn lại. Luôn có cách hay hơn cách chúng ta đã từng. Còn không bạn sẽ là kẻ làm thuê cho chủ nhà hay người bán ô tô, điện thoại, các kỳ nghỉ xa xỉ…Sự thật phũ phàng là rất nhiều người “đủ sức” tiêu hết những gì mà họ kiếm được.
Tiết kiệm không phải để tiết kiệm, mà tiết kiệm là để đầu tư. Tôi thích cách nói rằng mỗi chúng ta cần có cho mình một “ thùng vàng đầu tiên” - Vua Solomon. Từ khởi đầu đó ta mới có quyền lựa chọn và thực hiện đầu tư sinh lời. Lời khuyên của tôi cho mọi người là hãy chuẩn bị một khoản tiền nhàn dỗi dành riêng cho việc đầu tư. Sau đó hãy chờ đợi mua rẻ tài sản ở đáy chu kỳ và bán khi có lợi nhuận phù hợp, nếu kỹ thuật cao bạn có thể xác định và bán được ở vùng đỉnh. Lặp lại điều này đủ nhiều với thời gian và sự chính xác thì ta sẽ có một gia tài.

2. Tiền nên kiếm ở nơi có nhiều tiền.
Với nguồn lực và sự nỗ lực như nhau thì việc thả câu ở nơi có nhiều cá hơn sẽ giúp chúng ta có xác suất cầu được nhiều cá hơn. Điều tương tự cũng xảy ra khi ta tham gia vào lĩnh vực kiếm tiền.

3. Đầu tư vào thứ có giá trị và có xu hướng tăng giá theo thời gian.
Nếu ta lựa chọn mua những tài sản có giá trị như vàng, BĐS, cổ phiếu, BTC và chúng ta nắm giữ đủ lâu thì xác suất chúng ta kiếm được lời là rất lớn. Ngược lại nếu mua và tích trữ những tài sản có giá trị giảm dần theo thời gian thì khi nắm giữ thời gian đủ dài thì khả năng thua lỗ tăng dần lên. Có rất nhiều người làm kinh doanh và không hiểu rõ điều này khiến họ càng làm càng thua.

4. Rất dễ mất tiền khi đầu tư, kinh doanh vào những lĩnh vực mình không biết rõ.
Có quá nhiều câu chuyện để minh chứng cho quy luật này. Cách để bạn có thể tự đánh giá mức độ rủi ro bằng hai câu hỏi sau: Nếu tham gia thì tính kiểm soát của bạn như thế nào? Ai sẽ là người được lợi trước tiên?

5. Tiền là hiện thân của quy luật nhân quả.
Khi nắm trong tay càng nhiều tiền thì vòng quay nhân quả càng nhanh. Nếu khi xưa chỉ cần biết có lời là sẽ tham gia. Thì nay khi đầu tư tôi thường tự hỏi các dự án, doanh nghiệp đó có vi phạm nhân quả không? Nếu bất chấp dù cho đã biết mà vẫn chui vào nơi đó thì rất có thể chính ta cũng sẽ nhận chung kết quả với những người sai trái đó. Có những cái giá có thể là quá đắt và không thể cứu vãn.

Những quy luận trên đây là những quy luật mang tính phổ quát. Nó cần sự chiêm nghiệm và suy tưởng. Hãy đọc những quy tắc này đủ nhiều để đảm bảo bạn không bỏ qua tư duy quan trọng nào. Còn tôi chỉ ước rằng mình biết được đầy đủ những quy tắc này sớm hơn. Hãy kiến tạo cho mình những khả năng vận dụng thành thạo năm quy luật về tiền bạc để làm giàu chính đáng và bền vững hơn.

Đầu tư là công việc bỏ ra một số vốn ở một thời điểm để sở hữu tài sản có giá trị với kỳ vọng tài sản đó sẽ tăng giá trong tương lai. Khi đó ta có thể tất toán giao dịch để thu về vốn và lợi nhuận được tạo ra.
Tại sao phải phân tích đầu tư?

Chiến lược đầu tư
Để đảm bảo một mục tiêu công việc nào đó được thực thi một cách hiệu quả thì những kế hoạch tổng quát và chi tiết luôn là cần thiết. Vậy thì chiến lược đầu tư là gì?
Chiến lược đầu tư là một kịch bản kế hoạch tổng quan. Được xây dựng dựa vào việc kết hợp giữa các dữ liệu, xác suất, quy luật quá khứ với những nguồn lực, bối cảnh cụ thể để hoàn thành mục tiêu.

Có vô vàn lý do để đến với lĩnh vực đầu tư. Nhưng lý do sơ khởi nhất thường được biết tới là do chúng ta biết rằng đầu tư là một cách tốt để kiếm tiền nhàn hạ. Vì chúng ta đã nghe nhiều về nó và về các triệu phú…Thật không may, cũng giống như khi bạn bắt đầu tập lái xe, ban đầu chúng ta nghĩ là nó thật dễ. Cho đến khi bắt đầu thì dần rồi bạn cũng nhận thức được là nó khó khăn biết nhường nào. Thị trường cứ lên, rồi xuống nhưng trong danh sách chiến thắng lại không có tên bạn. Có rất nhiều người đã vội vã bước vào thị trường rồi vội vã rời bỏ. Họ đã không có may mắn để kịp có cho mình những nguyên tắc và chiến lược sáng suốt, thứ giúp họ vượt qua khó khăn và có một hướng đi đúng đắn lâu dài. Hãy nhớ rằng chỉ có 5% nhà đầu tư thực sự thành công. Triết lý ( nguyên tắc chi phối quyết định ) và chiến lược ( cách thức ra quyết định ) rõ ràng sẽ là kim chỉ nam cho bạn độc lập bước tiếp, cũng chỉ khi nhất quán tuân thủ bạn mới có thể tiến bộ. Hãy tự khám phá còn dưới đây là chia sẻ của tôi.

A. Triết lý đầu tư:
     1. Đầu tư theo đà tăng trưởng của nền kinh tế.
     2. Đầu tư vào thứ có giá trị và có xu hướng tăng giá theo thời gian.

B. Chiến lược đầu tư:
     1. Mua thấp - bán cao.
     2. Mua đầu chu kỳ - bán cuối chu kỳ tăng giá.
     3. Mua dưới giá trị - bán cuối chu kỳ tăng giá.

Không có đường tắt để có thể thành công bền vững trong một sớm một chiều được. Hãy xác định phải tồn tại đủ lâu đồng thời không ngừng vươn lên, ta buộc phải vượt qua những giây phút thăng hoa và cả những giông tố. Để đạt được thành tựu đáng kể nào thì sự kỷ luật đều cần được nuôi dưỡng và thực thi trong từng hành động. Vì chỉ có kỷ luật mới khiến ta có thể làm lặp đi lặp lại một công việc hết ngày này qua tháng khác. Kỹ thuật bồi dưỡng tính kỷ luật trong phân tích đầu tư là hãy thực thi công việc ghi chép nhật ký giao dịch, thực hiện phân tích theo một quy trình, tuân thủ các quy định về điểm vào, điểm ra, điểm cắt lỗ hay chiến lược đi vốn.

Phải nhất quán “bất động” không thể ngày hôm nay theo phương pháp này rồi ngày mai theo phương pháp khác, ngày hôm nay theo chiến lược này ngày mai lại theo chiến lược khác. Hãy cứ chuyên tâm tập trung vào một phương pháp, một chiến lược hiệu quả đã được kiểm chứng sẽ khiến chúng ta ít bị tổn hao năng lượng. Khi đó tự khắc chúng ta sẽ dễ dàng rút ra những bài học cần thiết cho thành công. Hãy biến mình trở thành ngôi sao của một phương pháp bất kỳ.

Lặp lại đủ nhiều thì hành vi có phức tạp đến mấy cũng trở nên dễ dàng hơn. 

Nhà đầu tư chuyên nghiệp là người có đủ năng lực nhìn nhận ra và thẩm định những cơ hội đầu tư có tiềm năng sinh lời. Tiếp đó là biết cách tận dụng và hiện thực hoá việc đầu tư để tạo ra kết quả lợi nhuận.

- Năm phẩm chất của nhà đầu tư chuyên nghiệp: 
1. Kiên trì , kiên nhẫn.
2. Kỷ luật , kiên định.
3. Tỉ mỉ , chi tiết.
4. Quyết liệt , tự tin.
5. Tư duy dài hạn.
- Bảy kỹ năng cần có của nhà đầu tư chuyên nghiệp: 
1. Kỹ năng phân tích kỹ thuật, phân tích cơ bản.
2. Kỹ năng quản trị vốn , quản trị rủi ro ( đánh giá, giới hạn, chấp nhận rủi ro ).
3. Kỹ năng quản trị tâm lý , cảm xúc ( xây dựng mục tiêu , kế hoạch, quản trị vốn, tránh các kích thích
ngắn hạn, thiền định, tập thể dục ).
4. Kỹ năng quản trị danh mục ( Đánh giá định kỳ, khách quan ).
5. Kỹ năng hoạch định xây dựng chiến lược, kế hoạch đầu tư.
6. Kỹ năng quyết định đầu tư độc lập.
7. Kỹ năng tự học.
- Năm giai đoạn để trở thành nhà đầu tư thực thụ:
1. Học các nguyên lý đầu tư và công thức đầu tư theo nguyên lý.
2. Xây dựng trết lý và chiến lược kiếm tiền.
3. Backtest dữ liệu quá khứ tính hiệu quả của các nguyên lý, công thức, triết lý và chiến lược.
4. Bắt đầu thực hành với số vốn nhỏ.
5. Nâng vốn và hoàn thiện phương pháp.
- Hành vi then chốt:
1. Thuần thục trong việc phân tích và nhìn nhận cơ hội trên thị trường theo kiến thức được học.
2. Thuần thục trong việc tự nghiên cứu backtest công thức, phương pháp được học trên thị trường.
3. Chủ động, độc lập đưa ra quyết định đầu tư.
4. Kỷ luật tuân thủ chính xác theo các nguyên tắc, chiến lược, kế hoạch đầu tư, nhật ký giao dịch.
5. Tự tin thực hiện nắm bắt các cơ hội để gia tăng tài sản dựa theo nguồn lực của bản thân ( vốn , thời gian, năng lực ).

Mọi tri thức cần được chuyển hoá vào hành vi cụ thể, kết quả tốt chỉ đến khi có nhân là các hành vi phù hợp. Hành vi quan trọng nhất khi đầu tư thường được chính nhà đầu tư thiết lập bằng việc ứng dụng thuần thục những năng lực được đào tạo, huấn luyện để cải thiện hiệu suất đầu tư.

- Nhà phân tích kỹ thuật có năm quan niệm:
   1. Giá phản ánh tất cả.
   2. Thị trường có trí nhớ (tương lai là hình bóng của quá khứ và lịch sử sẽ lặp lại).
   3. Giá luôn chuyển động có xu hướng cho tới khi xuất hiện dấu hiệu đảo chiều.
   4. Biến động giá không hoàn toàn là ngẫu nhiên ở mọi thời điểm.
   5. “Tại sao” không quan trọng bằng “cái gì”, “cái gì” không quan trọng bằng “khi nào”.

Lần cuối cùng bạn thấy dự báo thời tiết chính xác 100% là khi nào ? Vậy tại sao ta vẫn lắng nghe dự báo thời tiết ?
Dự báo thời tiết rất hữu ích vì chúng giúp chúng ta chuẩn bị cho những gì có thể xảy ra. Nếu dự báo thời tiết có mưa, chúng tôi mang theo ô khi ra ngoài. Nếu dự báo thời tiết nắng gắt, chúng tôi mang theo kính râm. Cổ nhân có câu “kết quả của trận đấu được quyết định trước khi nó bắt đầu” Hàm ý nhấn mạnh sự chuẩn bị, và chúng tôi mong muốn được chuẩn bị.
Phân tích kỹ thuật rất giống với dự báo thời tiết. Các nhà phân tích kỹ thuật giỏi biết rằng PTKT có thể chuẩn bị cho bạn những gì có thể xảy ra, nhưng giống như nhiều dự báo thời tiết, mọi thứ có thể thay đổi theo những cách không thể đoán trước. Dưới đây là một số cách khác mà phân tích kỹ thuật giống như dự báo thời tiết:
Các nhà dự báo thời tiết đo nhiệt độ và áp suất không khí và sau đó sử dụng dữ liệu đó để xác định thêm về các yếu tố gây ra sự thay đổi thời tiết - tức là điều kiện môi trường, áp suất cao, áp suất thấp, v.v. Các nhà phân tích kỹ thuật sử dụng giá và khối lượng để xác định thêm về các yếu tố gây ra thay đổi thị trường - tức là sợ hãi và tham lam, xu hướng, đảo chiều, hỗ trợ, v.v.
Mặc dù có số lượng lớn dữ liệu thời tiết theo ý của họ, các nhà dự báo thời tiết vẫn sử dụng kinh nghiệm và trực giác của họ khi tạo ra mỗi dự báo. Phân tích kỹ thuật cũng rút ra rất nhiều từ kinh nghiệm và trực giác của người thực hiện phân tích (bạn).
Dự báo thời tiết chính xác đòi hỏi kiến thức và kinh nghiệm địa phương. Một nhà dự báo từ Việt Nam chuyển đến Nhật Bản sẽ cần thời gian để làm quen với các kiểu thời tiết của Nhật Bản. Tương tự, phân tích kỹ thuật đòi hỏi kinh nghiệm và kiến thức về các loại thị trường được biểu đồ - cổ phiếu khác với hàng hóa, khác với quỹ tương hỗ, cổ phiếu lớn khác với cổ phiếu nhỏ, v.v.
Trong những ngày đầu dự báo thời tiết, những kẻ “lang băm” đã cố gắng thuyết phục mọi người rằng bằng cách nào đó họ có thể kiểm soát thời tiết hoặc dự đoán của họ luôn chính xác. Thật không may, ngay cả ngày nay, mọi người đang đưa ra những tuyên bố tương tự về phân tích kỹ thuật.
Dự báo thời tiết có xu hướng chính xác nhất khi mọi thứ không thay đổi. Nếu trời nắng trong ba ngày qua và không có hệ thống thời tiết lớn nào đến gần, rất có thể hôm nay trời sẽ nắng trở lại. Phân tích kỹ thuật cũng hoạt động tốt khi các điều kiện không thay đổi đáng kể. Cả hai ngành đều gặp nhiều khó khăn hơn trong việc dự đoán chính xác khi nào những thay đổi lớn sẽ xảy ra.
Cả dự báo thời tiết và phân tích kỹ thuật đều hoạt động tốt cho "tầm nhìn cỡ trung". Trong khi dự đoán thời tiết cho một thành phố lớn là có thể, dự đoán mọi thứ cho một khu phố là rất khó. Tương tự, phân tích kỹ thuật từng giây có thể cực kỳ phức tạp; Phân tích hàng ngày và hàng tuần đáng tin cậy hơn. Ngược lại, dự đoán thời tiết cho cả nước nói chung (ví dụ: "Hôm nay trời sẽ nắng ở Việt Nam") và dự đoán toàn bộ thị trường (tức là "Năm nay cổ phiếu sẽ tăng") là quá rộng để có thể hữu ích.

Thật dễ dàng để đánh mất quan điểm về những gì phân tích kỹ thuật có thể và không thể làm. Hãy nhớ so sánh này với dự báo thời tiết để giữ cho bản thân nhận thức được lợi ích và hạn chế của nó.

- John Murphy định nghĩa Phân tích kỹ thuật là "nghiên cứu về hành động thị trường, chủ yếu thông qua việc sử dụng biểu đồ, với mục đích dự báo xu hướng giá trong tương lai". Hành động thị trường đề cập đến giá, khối lượng và dữ liệu lãi suất mở. Mặc dù phân tích dữ liệu này không thể đưa ra dự đoán tuyệt đối về tương lai, nhưng nghiên cứu biến động giá trong quá khứ trên biểu đồ có thể giúp các nhà phân tích kỹ thuật dự đoán những gì "có khả năng" xảy ra với giá trong tương lai.

- Da vinci Academy định nghĩa phân tích kỹ thuật là hành động phân tích bằng việc kết hợp giữa các nguyên lý, quy luật có sẵn trong tự nhiên và thị trường tài chính với dữ liệu biểu đồ kỹ thuật để dự báo xu hướng chuyển động của giá trong tương lai. Từ đó đưa ra các quyết định tham gia và thoát khỏi thị trường.

- Phân tích kỹ thuật bao gồm 4 nguyên lý chuyển động giá:
   1. Nguyên lý xu hướng.
   2. Nguyên lý tỷ lệ biên độ.
   3. Nguyên lý sóng.
   4. Nguyên lý chu kỳ thời gian.

- Phân tích cơ bản là hành động phân tích bằng cách xem xét các yếu tố thuộc hai phạm trù vĩ mô và vi mô có tác động đến cổ phiếu để dự báo giá của cổ phiếu đó trong tương lai. Từ đó đưa ra các quyết định tham gia và thoát khỏi thị trường.

- Phân tích cơ bản bao gồm hai phạm trù:

+ Phân tích vĩ mô ( Góc nhìn tổng quát, xa ) là các đánh giá dựa vào dữ liệu kinh tế, chính trị, địa chính trị ảnh hưởng đến sự thịnh vượng của nền kinh tế toàn cầu hay một quốc gia hay các nhóm ngành và các công ty. Các chỉ số đáng chú ý như: GDP, lạm phát, lãi suất, tăng trưởng tín dụng, giá nguyên vật liệu, giá dầu, giá cước vận tải biển.

+ Phân tích vi mô ( Góc nhìn chi tiết ) là các đánh giá dựa vào dữ liệu tài chính, hiệu quả quản lý, hiệu quả kinh doanh, yếu tố tăng trưởng và lợi thế cạnh tranh của một công ty cụ thể. Các dữ liệu đáng chú ý như: bảng cân đối kế toán, báo cáo kết quả kinh doanh, bảng lưu chuyển tiền tệ, phương pháp định giá ( tính chiết khấu dòng tiền; tính giá trị tài sản ròng;…)

- Nhà phân tích cơ bản có quan niệm rằng: Một cổ phiếu được định giá quá cao hoặc bị định giá thấp thì giá cả thị trường cuối cùng sẽ hướng tới mức giá trị hợp lý.

Tâm lý biểu hiện thông qua các trạng thái cảm xúc có thể ảnh hưởng đến các quyết định, kết quả đầu tư. Dưới đây là một số tâm lý cần được nhận thức và khắc phục nếu muốn nhận được những thành tựu trong lĩnh vực này.

- Hai thứ cảm xúc tham lam và sợ hãi là đặc sản của việc đầu tư. Hai cảm xúc này là một cặp có tham rồi kiểu gì sau đó sợ cũng “ghé thăm”. Tham sinh ra từ ảo vọng thành quả không dựa vào kế hoạch, mục tiêu cụ thể. Sợ chính vì từ những sai lầm đưa mình vào thế bất lợi mà tới. Bớt tham là bớt sợ.

- Tâm lý ác cảm với mất mát: Nhà đầu tư thường cho rằng cắt lỗ đồng nghĩa rằng mình thất bại. Từ đó dẫn đến xu hướng không dám cắt lỗ và đưa ra các quyết định khiến bản thân không bị tổn thương tạm thời, hậu quả là gồng lỗ thì khỏe còn gồng lời thì yếu. Một số khác thì lại sợ cắt lỗ xa dẫn đến cố gắng giao dịch khung thật bé; sợ giá chạy mất dẫn đến việc tham gia thị trường khi chưa có đủ các yếu tố xác nhận cần thiết…

- Tâm lý thành kiến tư duy hay tư duy thực chứng: Nhà đầu tư có xu hướng thu thập tất cả những dữ liệu để củng cố cho một quan điểm của bản thân và bỏ quên những thông tin bác bỏ quan điểm đó. Tạo thành những điểm mù, khiến cho những quan điểm của bản thân mang tính phiến diện thiếu khách quan.

- Tâm lý chén thánh với niềm tin rằng có một hết thống hoàn hảo và luôn đúng là sự phi lý.

- Tâm lý ăn sẵn và chỉ cần cho tôi ba chữ cái. Hãy nhớ bất cứ ai cũng có thể mắc sai lầm, khi nghe một thông tin trước hết hãy tự hỏi thông tin này có lợi cho ai đầu tiên? Tôi được gì và mất gì? Tôi làm gì để tăng được tính kiểm soát của bản thân?

Lý thuyết DOW được phát triển và hoàn thiện bởi Charles Dow và William Hamilton vào cuối thể kỷ thứ 19 đầu thế kỷ thứ 20.

Lý thuyết này được biết đến với sáu định đề quan trọng sau:
      1. Giá phản ánh tất cả mọi thông tin có sẵn.
      2. Thị trường có ba loại xu hướng
      3. Một xu hướng có ba giai đoạn:
          + Trong xu hướng tăng bao gồm: giai đoạn tích lũy, giai đoạn tăng mạnh, giai đoạn thái quá.
          + Trong xu hướng giảm bao gồm: giai đoạn phân phối, giai đoạn giảm mạnh, giai đoạn hoảng loạn.
      4. Các chỉ số phải xác nhận lẫn nhau.
      5. Khối lượng giao dịch phải xác nhận xu hướng.
      6. Xu hướng được duy trì cho đến khi có tín hiệu xác nhận đảo chiều.

B. Lý thuyết xu hướng
- Xu hướng được xác định là tin cậy khi có sự nhất quán trong việc hình thành các đỉnh, đáy.
          + Trong xu hướng tăng: Hình thành đáy sau cao hơn đáy trước, đỉnh sau cao hơn đỉnh trước.
          + Trong xu hướng giảm: Hình thành đỉnh sau thấp hơn đỉnh trước, đáy sau thấp hơn đáy trước.
- Xu hướng được cho là kết thúc khi sự nhất quán trong việc hình thành các đỉnh, đáy bị phá vỡ.
- Khi ta vẽ một đường thẳng đi qua hai đáy gần nhau của xu hướng tăng hoặc hai đỉnh gần nhau của xu hướng giảm thì ta có một đường xu hướng. Xu hướng được cho là kết thúc khi đường xu hướng bị phá vỡ.

Lý thuyết sóng ELLIOTT được phát triển và hoàn thiện bởi Ralph Nelson Elliott và Robert Prechter vào giữa thế kỷ thứ 20.

Mô hình sóng được cấu thành bởi hai dạng sóng đó là sóng chuyển động và sóng điều chỉnh. Trong đó sóng chuyển động được cho là di chuyển cùng chiều với xu hướng của khung thời gian lớn hơn và được ký hiệu bằng chữ số, sóng điều chỉnh được cho là sóng di chuyển ngược chiều với xu hướng của khung thời gian lớn hơn và được ký hiệu bằng chữ cái.

Tư duy 1:

Lý thuyết này được được xây dựng trên ý tưởng mỗi khi một chu kỳ sóng Elliott kết thúc thì một chu kỳ sóng mới tương tự được hình thành lặp lại. Một chu kỳ được cho là hoàn chỉnh khi được cấu thành bởi tối thiểu một sóng chuyển động và một sóng điều chỉnh

Tư duy 2:

+ Trên biểu đồ ngày điều chỉnh để biểu đồ mô tả dữ liệu cho khoảng từ một năm đến một năm rưỡi.
+ Trên biểu đồ tuần ta ta điều chỉnh để biểu đồ mô tả dữ liệu cho khoảng từ năm năm đến sáu năm.
+ Trên biểu đồ tháng ta ta điều chỉnh để biểu đồ mô tả dữ liệu cho khoảng hai mươi năm.

Trên thực tế có rất nhiều loại biểu đồ khác nhau. Nhưng bản thân các loại biểu đồ không tự tạo ra kết quả thành công cho các giao dịch mà nó phụ thuộc vào cách mà người ta sử dụng nó. Hãy gắn bó với một dạng biểu đồ trong thời gian đủ lâu thay vì thay đổi thường xuyên để tránh nhiễu loạn. Chìa khóa thành công là học các kỹ thuật cơ bản, áp dụng thường xuyên; tập trung để tìm ra cách sử dụng tốt nhất bằng giới hạn số lượng biểu đồ, chỉ báo, chiến thuật mà mình sử dụng; kiên trì rèn luyện mỗi ngày.

Tại một thời điểm thì giá được biểu hiện bằng một mức giá duy nhất. Tuy nhiên trên các khung thời gian được sử dụng để phân tích khác nhau thì giá có thể đang nằm trong các xu hướng khác nhau. Chính vì vậy công tác phân biệt được cấp độ xu hướng giá được cho rằng là công việc quan trọng, tiền đề cho các thao tác phân tích khác.
Để đồng bộ và nhất quan trong các quan niệm về phân tích của cuốn sách này chúng ta sẽ có quy định quy chuẩn về khung thời gian phân tích và đầu tư trên thị trường chứng khoán như sau:

+ Ngắn hạn: Là nói tới việc sử dụng biểu đồ ngày, thời gian diễn ra một xu hướng ngắn hạn tính từ đỉnh tới đáy ở xu hướng giảm hoặc từ đáy tới đỉnh ở xu hướng tăng thường từ 1 tới 3 tháng. Trong thời gian 1 đến 3 tháng thường xuất hiện 1 đến 2 điểm vào lệnh theo công thức.
+ Trung hạn: Là nói tới việc sử dụng biểu đồ tuần, thời gian diễn ra một xu hướng trung hạn tính từ đỉnh tới đáy ở xu hướng giảm hoặc từ đáy tới đỉnh ở xu hướng tăng thường từ 3 tới 9 tháng. Trong thời gian 3 đến 9 tháng thường xuất hiện 1 đến 2 điểm vào lệnh theo công thức.
+ Dài hạn: Là nói tới việc sử dụng biểu đồ tháng, thời gian diễn ra một xu hướng dài hạn tính từ đỉnh tới đáy ở xu hướng giảm hoặc từ đáy tới đỉnh ở xu hướng tăng thường từ 1 tới 2 năm. Trong thời gian 1 đến 2 năm thường xuất hiện 1 đến 2 điểm vào lệnh theo công thức.

XIII. LÀM QUEN VỚI KỸ THUẬT PHÂN TÍCH

Biểu đồ kỹ thuật là một công cụ mô tả một chuỗi các giá được vẽ từ trái qua phải trong một khung thời gian cụ thể như tháng, tuần, ngày…Trên biểu đồ mô tả rõ ràng thông số giá bằng trục dọc, thông số thời gian bằng trục ngang.

Biểu đồ đường được xây dựng bằng việc liệt kê các mức giá đóng cửa của các phiên giao dịch.